Meppel werd al in 1141 genoemd in een oorkonde, maar in die tijd was het niet meer dan een groepje boerderijen. In 1422 werd Meppel als een zelfstandig kerspel afgescheiden van Kolderveen en mocht men een kerk bouwen. Deze Grote of Mariakerk staat er nog steeds, al is er in de loop der eeuwen veel aan veranderd. De plaats was toen nog niet meer dan een dorp. Meppel kwam in de 16e eeuw tot bloei vanwege de turfafgravingen in Noord-Nederland; de stad was een belangrijke doorvoerhaven vanwege de verbinding met de Drentse Hoofdvaart en de Hoogeveense Vaart aan de ene kant en het Meppelerdiep aan de andere kant. Via het Meppelerdiep kon bij Genemuiden de Zuiderzee bereikt worden. In de 17e en 18e eeuw vestigden zich dan ook veel binnenschippers in de plaats, die in 1644 van de drost van Drenthe stadsrechten had gekregen en inmiddels meer dan duizend inwoners had. In 1809 kreeg Meppel opnieuw stadsrechten van Lodewijk Napoleon.
De wateren die door het centrum van Meppel voeren worden grachten genoemd. Mede vanwege de namen Heerengracht, Keizersgracht en Prinsengracht wordt de stad ook wel eens het Mokum van het Noorden genoemd. Verder wordt Meppel ook om andere redenen vaak met Amsterdam vergeleken. Zo zijn er al eeuwenlang banden tussen beide steden en ook was de Joodse gemeenschap voor WOII rijkelijk vertegenwoordigd in Meppel. Straatnamen als Synagogestraat herinneren nog aan die tijd. Bovenstaande grachten liggen alle langs het oude tracé van de Hoogeveense Vaart en de Beilerstroom door het centrum van Meppel. In de twintigste eeuw zijn enkele grachten gedempt die dwars door het centrum van de stad liepen. Ook zijn enkele ophaalbruggen vervangen door vaste bruggen. Sindsdien is het onmogelijk geworden door Meppel heen Drenthe binnen te varen, ook vanwege de vernauwing van de Hoogeveense Vaart in 2005 ter hoogte van de Oosterboer. In 2008 is een deel van de Gasgracht, tot aan het Prinsenplein in het centrum weer opengegraven. Ter hoogte van de oude "Tipbrug" is een nieuwe opklapbrug over de Gasgracht gebouwd. Deze brug is gebouwd naar het voorbeeld van de Tipbrug en heet "Prinsenbrug". Er zijn plannen om nog meer grachten opnieuw open te graven.
De inwoners van Meppel worden ook wel "Meppeler muggen" of muggenspuiters genoemd,[1] naar aanleiding van een volksverhaal, dat over meerdere plaatsen in de wereld bekend is. De sage wil dat op een nacht sommige inwoners dachten dat de kerktoren in brand stond, omdat er een rookwolk om de Meppeler toren hing, maar het bleek een zwerm vuurvliegjes of muggen te zijn. In Meppel is in 1971 een standbeeld geplaatst van dit volksverhaal, van Aart van den IJssel.[2]
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn bijna alle Joodse inwoners van Meppel door de Duitse bezetter naar de concentratiekampen vervoerd en hebben aldaar het leven gelaten. Van de 250 Meppelse Joden kwamen er 232 om en keerden slechts 18 terug.
In 2007 werd Meppel een Millennium Gemeente.
Meppel kent een actieve historische vereniging, de Stichting Oud Meppel.
In het wapen is de geschiedenis van de stad af te lezen: de drie klaverbladeren symboliseren de weidegrond rondom Meppel; de drie zwarte rechthoekjes stellen turven voor en staan voor de veenafgravingen en de turfhandel; de tien zilveren penningen in de rode rand vertegenwoordigen de tien zakken graan die het dorp Meppel met ingang van 1422 aan de kerk van Kolderveen betaalde.
De gemeente Meppel telt officieel drie wijken, onderverdeeld in verschillende woonkernen. De grootste woonkernen zijn de stad Meppel en het dorp Nijeveen.
De voormalige gemeente Nijeveen is met de gemeentelijke herindeling van 1998 opgegaan in de gemeente Meppel. Ook Nijentap, een deel van Havelterberg , Broekhuizen , Rogat en De Schiphorst werden in 1998 bij de gemeente Meppel gevoegd.
De stad Meppel zelf bestaat uit:
Het masterplan "Nieuwveense Landen" richt zich op het ontwikkelen van een nieuw woongebied van 736 hectare tussen Meppel en Nijeveen.
In het verleden waren landbouw en scheepsbouw een belangrijke bron van inkomsten voor Meppel. Tevens had de markt een belangrijke regionale functie waar vele producten via de beurtvaart binnenkwamen en verkocht of doorgevoerd werden. De huidige veevoederfabriek en silo opslagplaats is nog een overblijfsel van deze landbouwproduct-aanvoer route. De markt bestaat ook nog steeds en wordt op het Kerkplein elke donderdagmorgen en zaterdag gehouden. Meppel heeft vanouds een centrumrol vervuld in drukkerij, grafische industrie en uitgeverswezen. Er zijn nog steeds drukkerijen gevestigd alsmede een aantal uitgevers als Boom. Ook heeft Meppel nog steeds een eigen nieuwsblad. Meppel telt zes bedrijventerreinen: Ezinge, Oude Vaart, Oevers, Noord, Zomerdijk West en Blankenstein. Verder heeft het stadje een regionale toeristische functie, mede door de toegankelijkheid via de grachten voor de pleziervaart.
Meppel is via het water te bereiken voor schepen tot ongeveer 3000 ton en ligt aan het hoofdvaarwegennet. Meppel is via het Meppelerdiep verbonden met Zwartsluis en vervolgens het IJsselmeer. Tevens geeft Meppel toegang tot de Drentsche Hoofdvaart.
Op het Meppelerdiep kunnen schepen met een maximum afmeting van 110 x 11,50 x 3,25 meter komen. Voorbij de Kaapbruggen neemt de maximaal toegestane omvang af tot 90 x 9,50 x 2,50 m bij NAP. Er zijn diverse scheepswerven in Meppel, zowel voor de beroepsvaart als pleziervaart.[3] Ook zijn er diverse op- en overslagbedrijven met eigen loskades waaronder een containerterminal die ongeveer 27.500 containers per jaar verlaadt.[4] De gemeente heeft een van de nieuwere industrieterreinen, Oevers D, speciaal ontwikkeld als nat industrieterrein. Op dit terrein zijn kavels beschikbaar met een eigen loskade aan de nieuwe Sethehaven.[3][5] Qua omvang heeft Meppel de grootste haven van Noord-Nederland.[bron?]
Dit oudste park van Meppel ligt vlakbij het station. Het werd in 1914 ontworpen door de tuin- en landschapsarchitect Leonard Springer. Het werd het 'Wandelpark' genoemd, totdat het op 31 augustus 1930 werd omgedoopt tot Wilhelminapark, ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van koningin Wilhelmina.
Meppel is een kleine stad, maar het heeft relatief veel bezienswaardigheden. Dit is mede te danken aan het rijke handelsverleden van de stad. Hoewel veel oude gebouwen zijn afgebroken , is er nog vrij veel te zien in Meppel:
In de gemeente zijn er een aantal gemeentelijke, rijks- en oorlogsmonumenten, zie:
In Meppel is de bibliotheek gevestigd aan de Marktstraat 27.
Meppel beschikt over een schouwburg en een bioscoop . Verder heeft Meppel een groot aantal cafés en restaurants. Meppel heeft één discotheek: de Lord Nelson.
Van juli 1996 t/m juli 2004 zond Rebecca Radio uit vanuit Meppel.
De gemeenteraad van Meppel bestaat uit 23 zetels. Hieronder staan de samenstellingen van de gemeenteraad sinds 1998:
College van burgemeester en wethouders:
Onder de bovenbestuurlijke stichting Promes vallen:
Onder de bovenbestuurlijke stichting PCBO Meppel vallen:
Daarnaast zijn er:
In Meppel is een groot aantal sportverenigingen actief op verschillende locaties. In voetbal en basketbal spelen Meppeler verenigingen op hoog niveau in landelijke competities mee.
Basketballclub Red Giants speelt in Sporthal Het Vledder. De atletiekbaan van Atletiekvereniging de Sprinter en de voetbalvelden van FC Meppel en hoofdklassers MVV Alcides en MSC liggen op Sportpark Ezinge. FC Meppel heeft ook een afdeling voor gymnastiek.
Op Sportpark Koedijkslanden spelen de Meppeler Hockey Vereniging en de honk- en softbalvereniging Blue Devils. De zwem- en waterpolovereniging speelt in zwembad Bad Hesselingen, dat ook een subtropisch gedeelte kent. Bras de Fer, een regionale schermvereniging, speelt in de sporthal van Hogeschool Stenden.
Daarnaast zijn er verenigingen voor badminton, volleybal, handbal, judo, korfbal, schaatsen, tennis en turnen.
Ook Nijeveen kent een aantal sportverenigingen waaronder korfbalclub DOS'46 dat speelt in de hoofdklasse.
Meppel is een van de startplaatsen van de Drentse Fietsvierdaagse. Loopevenementen zijn onder meer een halve marathon door het Reestdal, de Meppel Cityrun in het centrum van Meppel, en de jaarlijkse Trimloop Vierdaagse die wordt georganiseerd op vier achtereenvolgende dinsdagavonden in het voorjaar.
Meppel ligt ten noordwesten van de autosnelweg A28. Net ten zuiden van Meppel, bij het knooppunt Lankhorst, splitst de A32 naar Leeuwarden zich af.
Het Meppelerdiep, de Drentsche Hoofdvaart en de Hoogeveense Vaart verbinden Meppel per schip met Zwartsluis, Assen en Hoogeveen. Aan de zuidgrens van Meppel is daar de Omgelegde Hoogeveense Vaart bijgekomen, om de beroepsvaart langs Meppel te leiden. Het Meppelerdiep is toegankelijk voor schepen tot 2000 ton.
Natuurlijke wateren die door Meppel stromen zijn de Reest, die uitmondt in het Meppelerdiep en de Wold Aa.
Meppel ligt aan de voormalige lijn van de Staatsspoorwegen Arnhem - Leeuwarden en is het beginpunt van de aftakking naar Groningen.
Vandaag de dag is station Meppel een halte voor de intercity-treinen richting Den Haag Centraal via de Hanzelijn. In de ochtendspits rijdt een aantal extra treinen richting Rotterdam Centraal. Daarnaast rijden er tweemaal per uur stoptreinen richting Zwolle en Groningen. Naar Leeuwarden rijdt eenmaal per uur een intercity die op alle stations stopt en in de spitsuren eens per uur een extra stoptrein.
Qbuzz, Syntus, OV Regio IJsselmond en Connexxion Taxi Services verzorgen de volgende lijnen in en rondom Meppel:
Meppel heeft sinds jaren een stedenband met het Tsjechische Most.
Stadhuis van Meppel
Meppeler toren in straatzicht
Molen De Weert
Molen De Vlijt
Drukkerijmuseum Meppel
Openbare Bibliotheek
Cultureel Centrum
Watertoren
Joodse begraafplaats
Mallegatsgracht
Westeinde en haven
Bron: wikipedia.